De Keyserlei 16, 2018 Antwerp

Dit opvallende hoekensemble in second empirestijl werd in 1869 gebouwd naar een ontwerp van bouwmeester G.L. Riquier-Winckelmans voor Van Aersen, wonende in de Beurzestraat 11 in Antwerpen. Van architect Riquier vinden we in de inventaris van de bouwdossiers in het Antwerpse stadsarchief een dertigtal dossiers terug uit de jaren 1860 en 1870. Het gaat om neoclassicistische panden, bijna allemaal gelegen in de 19de-eeuwse stadsuitbreiding, met een opvallende concentratie van panden in de buurt van het Centraal Station.

Het ensemble bestaat uit vijf panden van drie en een halve bouwlaag onder zadeldaken, met lijstgevels in eenheidsbebouwing van in totaal zeventien traveeën (zeven traveeën in de De Keyserlei + een hoektravee + negen traveeën in de Quellinstraat). De bepleisterde en witgeschilderde lijstgevels kregen een lage hardstenen plint en een houten kroonlijst op opvallende consoles met bladmotief en met een rechte tandfries. Elementen die voor de ensemblewerking zorgen zijn de smalle zoldervensters met afgeronde hoeken die over de gehele gevel doorlopen onder de kroonlijst, de doorlopende kordonlijsten, de segmentboogvorm van de vensteropeningen en de versieringen ervan met sluitstenen en fraaie ijzeren borstweringen en de op drie plaatsen terugkomende balkons met sierlijke ijzeren leuningen. Op de begane grond waren oorspronkelijk segmentbogige venster- en deuropeningen, met in e Quellinstraat 4 een brede poortdoorgang en een rondbogige deur in de hoektravee; dit werd ondertussen volledig aangepast.

Er zijn twee gehelen in het ensemble te zien, namelijk de eerste zes traveeën in de Quellinstraat 2-4 enerzijds, en anderzijds het hoekpand met de gevel in de De Keyserlei. Nummers 2 tot 4 van de Quellinstraat zijn in een dubbelhuisstructuur van zes traveeën uitgewerkt, met gekoppelde vensters van de middentravee die oorspronkelijk met een gebogen fronton was gekroond, gecanneleerde tussenstijlen en blinde gesculpteerde boogvelden met rankwerk, guirlandes en cartouche met datering "1869". Het hoekpand, met aansluitend drie panden met dezelfde geveluitwerking in de De Keyserlei, heeft bredere traveeën en een rustiger gevelaankleding, met imitatievoegen die de hoektravee accentueren en een risaliet in de zesde en zevende travee, met balkon waaronder de typische second empire bloemenranken en oorspronkelijk bekroond met een gebroken fronton bekroond.

Stadsarchief Antwerpen, Bouwdossiers, 1867 # 130. Stadsarchief Antwerpen, Bouwdossiers, 1867 # 130.

Source: Real Estate Inventory