Weldendreef 1, 9840 Zevergem, De Pinte

Nr. 1-3. Voormalig z.g. "Hof te Seevergem", later "Hof te Weldene", thans "Kasteel van Welden" Vermoedelijk middeleeuwse site met walgracht met afzonderlijk omgracht opperen neerhof, in hetbezitvan de familie van Zevergem, die de dorpsheerlijkheid behield tot in XIII. In 1232, heerlijkheid afgestaan aan de Gentse St.-Pietersabdij met uitzondering van een aantal gronden (velden of welden genoemd) en het neerhof, in bezit gebleven van de dochter van de heer van Zevergem en behorend tot het leenhof van de Oudburg van Gent. De zetel van de heerlijkheid, het oude "Hof te Seevergem", bij Sanderus "Praetorium de Weldene" genoemd lag op grondgebied van St.-Pieters en werd door de heren van Welden in cijns gehouden. Eerst vermelde heren van Welden waren de Gentse patriciërs van der Zickele ca. 1400. Via huwelijk en verwantschap in handen van de Nederlandse familie van Reymerswaal en de Franse families de Perreau en l'Espinoy. Verkocht in 1627 aan L. Volckaert, schepen van de Keure van Gent. Zijn zoon Philippe was eigenaar ten tijde van Sanderus. Van dit kasteel is enkel de cirkelvormige gracht met walmuur en een toren behouden. Vermoedelijk ca. 1700, onder F.F. Volckaert en M. Vilain werd het huidige kasteel gebouwd, opgetrokken aan de O.-zijde van het oude motteplateau op de gebogen walmuur met opname van de oude toren als Z.-hoektoren. Nieuw kasteel in late barokstijl van traditionele bak- en zandsteen en symmetrisch toegevoegde N.-toren, met het hoofdgebouw verbonden door een galerij. Staatsieplein toogankelijk via een boogbrug. Vermoedelijk ook nieuwe tuinaanleg met uitbreiding van de buitenwal naar O. en tuinmuur met wandelgang (cf. Ferrariskaart van 1771-77). Verheven tot graafschap onder Fr. Volckaert in 1716 en in XVIII overgegaan aanverwante families, Schoekaert en Arconati Visconti, baronnen van Gaasbeek. Tijdens de Franse overheersing eigendom van P.J. de Meulenaare, in 1810 "baron d'empire" benoemd. Het wapenschild, helm en ere-attributen op het uurwerktorentje van het kasteel en de empire verbouwingen zijn aan hem toe te schrijven. Laatste eigenaars zijn de familie de Pélichy en de Hemptinne. Huidig uitzicht van 1927 door "historiserende" restauratie van architect F. Van Hove o.m. met toevoeging van getrapte dakkapellen. Waterkasteel gelegen binnen een dubbele omwalling, ten N. en ten Z. afgezoomd door dreven en rop, ter hoogte van het kasteel een N.-dreef als verbinding met de vroegere Oudenaardse Steenweg en Z.-dreef naar Pont-Zuid. Nieuwe hoofdtoegang in W., met axiale dreef vanaf de Kriekestraat met wederopgebouwde rococopoort aan de straat en vierkante hekpijlers met siervaasbekroning aan de buitenwal en neerhof. Een drievoudige boogbrug, balusterborstweringen, waken de leeuwen met wapenschilden van de familie de Pélichy en de Hemptinne (i.p.v. vroegere sfinxen) geeft toegang tot het gekasseide staatsieplein en waterkasteel. Toegangspoort (2). Rococopoort en trek, afkomstig van het "Hotel de Hemptinne" (1759) in de Gentse Koningstraat, in 1933 door architect F. Van Hove overgebracht naar de N.-dreef bij de Oudenaardse Steenweg, en verplaatst bij de aanleg van de autoweg E17. Arduinen spiegelboogpoort met kwarthol beloop, op neuten, met sluitsteen en druiplijst, tussen bakstenen pijlers en lage muurtjes met ijzeren hekken. Fraai smeedijzeren hek en waaier. Waterkasteel (1). Ingeplant aan O.-zijde van het oud opperhof met rechth. hoofdgebouw, met l. en r. zijvleugels eindigend op ronde torens, aan de achterzijde de gebogen walmuur volgend. Voorgevel van elf trav. en twee bouwl. onder schilddak (leien) onderbroken door belvédère met uurwerktorentje, bekronende eretekens en draakvormige bliksemafleider; toegevoegde getrapte dakkapellen. Verankerde bak- en zandsteenbouw met rondboogvormige benedenvensters en rechth. bovenvensters (sporen van hogere zandstenen kruiskozijnen, sponning en duimen) met persiennes. Natuurstenen sokkel en zandstenen speklagen, steigergaten onder de kroonlijst. Zandstenen middenrisaliet met drie rondboogdeuren, centrale deur met nieuw houtwerk van restauratie van 1927. Zijvleugels van anderhalve bouwl. met rondboogdeuren i.p.v. oorspronkelijke galerij met (hergebruik uit XV ?) zandstenen zuilen en arduinen hoekconsoles met gesculpteerde hoofdjes. Verweerde wapenschilden (r. vernieuwd, van de familie Volckaert Nieulant) en zandstenen bolkozijn (r.), l. vervangen door lunette. Ronde hoektorens, in Z. met kern uit XV en bekroning van ca. 1700, in N. van ca. 1700. Bak- en zandsteenbouw op natuurstenen onderbouw en erkervormige uitbouw aan walzijde. Bovenste geleding met rondboognissen (Z.-toren oorspronkelijk met kantelenrij cf. Sanderus) alternerend doorbroken door sleutelgatvormige openingen, steigergaten in de zwikken. Overstekende kegelvormige daken met blinde belvédère, koepeldakje en spits met bliksemafleider. Asymmetrisch en sterk verbouwde achtergevel met gebogen zijwanden oprijzend uit het water. Zeven rechte trav. met zware erker, uitkragend op getrapte natuurstenen consoles, met gerecupereerde (XV?) gesculpteerde hoofdjes. L. trav. met Serliaans drielicht met balkon, r. drie rondboogdeurvensters met empirebalkon. Rechth. bovenvensters, o.m. sporen van vroegere kruiskozijnen. Kelderverd. met vierkante vensterjes, r. met behouden ijzeren vensterkorf uit XV (?). Interieur grotendeels vernieowd ca. 1927 met o.m. hal in neo-renaissancestijl, op de lambrizeringen gesigneerd "Mees" en salon in neorococostijl, uitgevoerd door Dangotte (Gent). In de kelder met kruisriboverwelving, vermoedelijk hergebruikte XV-schouw in laatgotische stijl met twee gesculpteerde zandstenen wangen met engelenfiguren met wapenschilden en sporen van polychromie. Voormalig neerhof (nr. 3), (3), vlg. F. De Potter in 1737 ingelijfd bij het kasteel. Gelegen ten W. voor het kasteel, in de knik van de buitenwal, met vierkante hekpijlers met siervaasbekroning aan de dreef. Ten Z., schuin ingeplant woonhuis van vijf + drie trav. onder overstekend zadeldak (pannen), uit XVIII. Gewitte gevels op gepikte plint, rechth. beluikte vensters met kleine roedenverdeling en rechth. deuren met bekronende tuitvormige dakkapelletjes. L. aangebouwde bakstenen koetshuizen (4) van zes trav. en twee bouwl. onder schilddak (leien) met twee laadvensters, verbouwd ca. 1905. Getoogde poorten en gekoppelde rondboogvormige bovenvensters. Houten windveren aan de gootlijst. Ten N. van de ingang, schuin ingeplante schuur en stallen van negen trav. onder afgeschuind dak (pannen) met laadvenster en r. aandak met vlechtingen, uit XVIII. Verankerde gewitte gevels op gepikte plint Rechth. gestreepte deuren en twee getoogde poorten met Ionische kapiteeltjes op pilasters, r. poort gedicht. Aansluitende lagere stallen r. Ervoor, gewitte schuur onder zadeldak (pannen, n // gracht) met houten bebording in l. zijtop. Duiventoren (5 ) ten N. naast de schuur, vroeger achter de oranjerie (gesloopt) gelegen. Imposante vierkante bakstenen constructie op natuurstenen sokkel, met sporen van zandstenen hoekblokken en steigergaten. Vier verd. onder zadeldak (pannen) tussen puntgevels, achteraan volledig vernieuwd met vlechtingen, kern vermoedelijk uit XVII. Gerestaureerd in 1931 door architect F. VanHove. Puntgevelmet 1 x 14,1 x 10,1 x 7,1 x 4 en 1 x 2 vlieggaten. Korfboogdeuren en -venstertjes. Toegevoegde ijzeren buitentrap aan r. zijgevel. Hovenierswoning (nr. 2) (6) ten Z. van het neerhof, van donkere baksteen, drie trav. en zadeldak, van ca. 1876. Erachter, ommuurde (gebogen muur aan N.-zijde) en nog omgrachte moestuin (7) op de plaats van de oude moestuin. L. van ijzeren hek, muur met vierkant opberghuisje in decoratieve baksteenarchitectuur met vier torentjes en erachter druivenserres. Park met verschillende merkwaardige oude bomen, o.m. een 28 m hoge Corsicaanse den r. voor het kasteel en enkele kleinere exemplaren in het bos ten O. Verder de tot serpentine vergrote binnenwal en behouden buitenwal met in W., minstens XVII-geknikte vorm, in N. en O. resp. een begin XVIII rechtlijnige en schouderboogvorm met // eraan een bakstenen tuinmuur en in Z. een grillige vorm vermoedelijk uit begin XIX bij de aanleg van de kunstmatige grotten (8). Deze bestaan uit verschillende gangen met rondboogoverwelving, met muren opgetrokken uit steenbrokken, marmer en stukken van zuilen, naar verluidt afkomstig van de Gentse St.-Pietersabdij ot van de oude burcht. Ernaast kunstmatige heuvel mogelijk met ijskelder. Mooie gietijzeren draaibrug (9) met medaillons en zwanen bij de aansluitende trapeziumvormige omwalling van de moestuin in Z. R.A.G, Kaarten en plans, nr. 409. S.A.G., Atlas Goetghebuer. PETITJEAN 0., Les châteaux de Welden et de ter Beken-Tronchiennes, (Revue du Touring Club de Belgique, XLII, 18, 1936, p. 237-276). VANDELEENE C., laat-gotische schouw in het kasteel Welden te Zevergem (15-16e eeuw), (Heemkring Scheldeveld, Jaarboek XIII, 1984, p. 199-202). VAN HOVE F., Château de Welden à Seevergem.Analyse archéologique des constructions existantes, (onuitgegeven studie), Gent, 1927.

Bogaert C. & Lanclus K. 1991: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Gent, Kantons Deinze - Nazareth, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 12N3, Brussel - Turnhout.
Source: Real Estate Inventory