Dorp 96, 9290 Berlare

Voormalige gemeenteschool, nu heringericht tot balletschool, lokalen van de PWA-dienst, archief- en werklokaal van de Heem- en Oudheidkundige Kring Berlare. Opgericht in 1861-62 als gemeentelijke lagere jongensschool naar ontwerp en onder leiding van architect Edmond de Perre-Montigny (Gent). Een inscriptie in de plint onder het rechter venster van het vroegere schoolhuis vermeldt: “A.R. Veldeman, burgemeester/ J.B. Van der Cruyssen E.M. Bauwens schepenen/ 1862”. Na de schoolstrijd van 1884 werd de pas opgerichte gemeentelijke meisjesschool aan de overkant van de straat afgeschaft en werd de jongensschool een gemengde gemeenteschool. Van 1968 af rijksschool en in 1980 terug overgegaan naar de gemeente (cf. het opschrift in gedenksteen op linker penant).

Het aan de straat gelegen schoolgebouw vertoont de typische bouwstijl en architectuur van de talrijke 19de-eeuwse gemeentescholen opgericht in de provincie volgens de toen geldende normen en de door de overheid opgelegde richtlijnen. Schoolgebouw opgetrokken van baksteen in een decoratieve stijl met eclectische kenmerken, typerend voor het architecturale oeuvre van architect E. de Perre. Symmetrische opbouw met centraal de woning van de hoofdonderwijzer, van drie traveeën breed en twee bouwlagen hoog onder pannen schilddak, geflankeerd door twee korte vleugels van één bouwlaag. Deze zijvleugels bevatten respectievelijk links een toegangspoort tot de achter liggende speelplaats en rechts tot de klassen. Bakstenen lijstgevels geritmeerd door lisenen. Eerste bouwlaag afgelijnd door een hoofdgestel, doorlopend over de zijvleugels. Hoge rondboogvormige deuren en vensters onder gebogen druiplijst van gesinterde baksteen. Bovenverdieping van de onderwijzerswoning voorzien van sierankers op de lisenen en afgelijnd door een boogfries op getande consoles van gesinterde baksteen. Eenvoudige achtergevel.

Achterin gelegen haakse, lange vleugel van één bouwlaag onder plat dak met zes klaslokalen, deels ter vervanging opgericht van de oorspronkelijke klassen rechts opzij van de speelplaats. Aanvankelijke plannen werden al gemaakt in 1920-1921 door architect Carlos Malfait (Dendermonde), doch herhaaldelijk gewijzigd; uiteindelijk gebouwd in 1937-38 volgens plannen en onder leiding van gemeentearchitect Jan Van de Wiele. Baksteenbouw opengewerkt door opvallend ruime vensters voorzien van oorspronkelijk meerdelig schrijnwerk met horizontale roedeverdeling in de onder- en bovenlichten en onder uitspringende lateien. Getrapt uitgespaarde ondiepe deurportieken met bovenlicht.



Gemeentearchief Berlare, Berlare, Doos 861.201.



DE BRUYNE C.; DE BRUYNE L., De oude Hogeweg, het Veer, zijn bewoners en een beetje geschiedenis, Heem- en Oudheidkundige kring Berlare, XXI, 2, 2003, p. 15-16.
DE BRUYNE C., VENNEMAN R., De gemeenteschool, Heem- en Oudheidkundige Kring Berlare, XVI, 1, 1998, p. 3-45.
DE BRUYNE C., VENNEMAN R., De gemeenteschool (deel 2), Heem- en Oudheidkundige Kring Berlare, XVII, 2, 1999, p.15-17.
VAN DEN BREEN E., Berlare in de 19de eeuw, Berlare, 2003, p. 92-93, 96, 116, 120. Gemeentearchief Berlare, Berlare, Doos 861.201. DE BRUYNE C.; DE BRUYNE L., De oude Hogeweg, het Veer, zijn bewoners en een beetje geschiedenis, Heem- en Oudheidkundige kring Berlare, XXI, 2, 2003, p. 15-16.
DE BRUYNE C., VENNEMAN R., De gemeenteschool, Heem- en Oudheidkundige Kring Berlare, XVI, 1, 1998, p. 3-45.
DE BRUYNE C., VENNEMAN R., De gemeenteschool (deel 2), Heem- en Oudheidkundige Kring Berlare, XVII, 2, 1999, p.15-17.
VAN DEN BREEN E., Berlare in de 19de eeuw, Berlare, 2003, p. 92-93, 96, 116, 120.

Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Berlare, Buggenhout, Lebbeke, Waasmunster, Hamme en Zele,Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 20N, (onuitgegeven werkdocumenten).
Source: Inventaire immobilier