Keizerstraat 9, 2000 Antwerpen

Nr. 9. Huis z.g. "sinte peter", modo "onse lieve vrouwe", thans bekend als "Hotel Delbeke". In 1516 bouwde stadspensionaris A. Herbouts hier een ruim woonhuis met een koetspoort en achteruitgang in de Blindestraat. Grotendeels herbouwd in 1647-49 door Balthasar de Groote, het "zomerhuis" werd in 1659 gebouwd in opdracht van de douairière Maria Bosschaert-de Groote. De familie Moretus die het huis bezat van 1764 tot 1824 bracht op haar beurt verfraaiingen aan. In XIX werden aanzienlijke restauratiewerken verricht aan de muur- en plafondschilderingen; niettemin was het huis in 1880 in verval. Baron minister August Delbeke kocht het gebouw in 1897, herstelde het en richtte het in tot een vorstelijke woning (Fig. XII). Wordt thans aangepast voor nieuwe functie. Voorgevel (fig. 94) in volplastische barokstijl (cf. Jordaenshuis) in cartouche gedateerd 1647. Bepleisterde en beschilderde lijstgevel met dubbelhuisopstand van zeven trav. en twee bouwl. onder een leien zadeldak met verhoogde top boven de middentrav. Benedenverd. geordonneerd met Dorische pilasters voorzien van kussens en blokwerk, afgelijnd door een brede gekorniste puilijst, bovenverd. ingedeeld door gecanneleerde Ionische pilasters op sokkels. Middentrav. met koetspoort en balkonvenster, bekroond met een mooie dakkapel geflankeerd door Corinthische halfzuilen en pilasters overdekt met een gebroken fronton waarop een ijzeren windvaantje met een madonna-silhouet. Zeldzame en waardevolle gebeeldhouwde koetspoort (fig. 95) - gerestaureerd in 1888 en 1972 - geprofileerde rondboogomlijsting met imposten en gegolfde sluitsteen; goudkleurige vleugeldeur met baroksnijwerk; in de waaier een voorstelling van volgelingen van Neptunus op zeepaarden vechtend met centauren, toegeschreven aan Artus Quellin. Hogerop opengewerkte balustrade voor een deurvenster geflankeerd door voluten en bekroond met een driehoekig fronton, verder rondboogvenstertje met geprofileerde archivolt op pilasters met verdiepte schacht, bekroond door een paneel onder een gebogen waterlijst waarboven de cartouche (1647) en een schelpmotief. Beluikte rechth. vensters in geriemde omlijsting met latere gietijzeren leuningen. L-vormige gekasseide binnenkoer omgeven door vleugels van resp. drie, vier en negen trav. en één of twee bouwl. onder leien zadeldaken. N.-zijde: weelderig geordonneerde gevel van het zomerhuis (1659) (Pl.II), drie trav. en twee verd. onder een leien schilddak. Barokke lijstgevel van zandsteen en arduin, op de benedenverd. glazen rondboogdeuren met kleine roedenverdeling geflankeerd door gekoppelde Toscaanse halfzuilen waarop geprofileerde archivolten met sobere sleutels, boogzwikken met beeldhouwwerk (fig. 96) (schilden van de families de Groote en Bosschaert, putti en festoenen) afgesloten door een ornamentfries onder een gekorniste waterlijst. Bovenverd. geordonneerd door geblokte pilasters waartussen rechth. vensters met een gebogen (zijtrav.) of driehoekig (middentrav.) fronton. Middentrav. verhoogd met een dakvenster geflankeerd door krulvoluten en bekroond met een driehoekig fronton op pilasters met lijstkapiteel, rondboogvenster in een grillige omlijsting met imposten en cartouchesleutel. W.-vleugel van negen trav. in traditionele bak- en zandsteenstijl (XVI) met speklagen, negblokken, steigergaten en (gerestaureerde?) kruiskozijnen met geprofileerde dorpels. Tegen de gevel een hardstenen pomp met twee koperen waterspuwers. Hiertegenover een lage O.-vleugel van vier trav. met een gesloten korfbooggalerij (drie trav.) op zandstenen zeiltjes, twee getrapte (drie tr.) dakvensters met rechth. luiken onder uitspringende lateien. Aan Z.-zijde de neotraditionele achtergevel met verspringende gevellijn van het voorgebouw, l. de in XIX d door A. Delbeke toegevoegde pagaddertoren (gevelsteen met Romeinse wolvin) en r. een rondboogdeur met waaier in een hardstenen omlijsting, boogzwikken versierd met beeldhouwwerk van Dupuis (XIX d); hogerop gesloten galerij met opengewerkte balustrade (260). Inwendig: keuken bezet met Delftse tegels en met een hoge Vlaamse schouw (W.-vleugel), museumzaal (porselein en munten) in de O.-vleugel. Zomerhuis met op de benedenverd. een barokplafond uit 1660, een marmeren schouw met een redegezicht uit het atelier van Rubens, een eetzaal in Lodewijk XV-stijl met XVIII Italiaanse landschappen (Gilliol) en een schilderij van Segers; bovenverd. met z.g. "Vlaamse zaal": goudlederen behang en zoldering met zware moerbalken. Voorgebouw met een marmeren staatsietrap (XIX d), bibliotheek en twee salons in Empirestijl.

Antwerpen die scone, 1973, nr. 11 en 1976, nr. 11. Antwerpen die scone, 1973, nr. 11 en 1976, nr. 11.

De Munck-Manderyck M., Deconinck-Steyaert R. & Plomteux G. met medewerking van Linters A. 1979: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen 3NB, Brussel - Gent.
Bron: Inventaris Onroerend Erfgoed